Monday 8 March 2021

NEWS SIAMTU

Lalrinsanga Tlau chuan Ghanian boxer Eric Quarm chu hnehin, World Boxing Council Youth World Supper Featherweight champoin a lo ni ta reng mai.

He chanchin hian internatinal chu sawi loh, national news pawh a luah mang lo em ni aw? tih a ngaihtuah theih a. Printed media-ahte a lan tam leh tam loh hre turin ka bel chiang hman lo va; electronic or social media-ah te erawh tweet/post hmuh tur a awm pheuh pheuh thung a.
 
Khawvel huap tura ngaih, kan rama thil thlengin 'bengkhawn' a hlawh tawk lova a lan laiin(?), kar hmasa lawka thil thleng - 'LadyGanga uite bo' chanchin erawh chuan ngaihven a hlawh vet vet hle a; news portal hmun tin deuhthaw a luah em ni? tih tur hial a nih kha! 
 
Heng a chunga thil 2-te hi, a hnuaia ka tarlan duh, ti fiahtu atana chanchin ka thlan chhuah; tun hnaia thil thleng hnaivai takte an ni a. 
 
Kan tunlai khawvelah hian chanchin thar/chanchin ngaihven zawng (News) siamtu /awm tirtu hi a hoin, mi thenkhat tan phei chuan 'a fair lo' thei hial awm e.
 
1. Mi lar nihna/mi larte hian news an siam awlsam em em a.
 
2. A hmun leh a hunin azir avanga news lo piang a awm a.
 
3. Thil danglam/dangdaiin news hi an siam tlangpui a.
 
4. Mi ngaihven zawng thilin news an siam a.
 
5. Tin Journalist-te hian gate keeping role leh agenda setting role an play avangin, an duh duh hi news-ah an chantir thei ti i la kan tisual tam lo viau ang.
 
Heng thil 5 a chunga kan tarlante hi i chanvo emaw i lama tang an nih loh chuan, mi dang tan 'chanchin ngaihven zawng' (News) siamtu i ni ngai lo maithei a. I hun inher chhuakin a zir hle a nih loh phei chuan, mi dang ngaihven zawng siam turin chance pawh i nei lo kum khua maithei.
 
Hei hi khawvel nih phung, khawvel inher mekin hringfate tuk tina a her chhuahpui dan a ni a. Mi thenkhat tan phei chuan 'khawvel hian beisei tur tha' a pek mai loh avangin, 'nun hi a fair mawlh lo' a tih theih thin a ni.
 
Amaherawhchu, khawvel tana news siamtu nih chu sawi loh, tu khaw-kha mahina an bengkhawn loh lai che khan, chung lam - van khawpui tana news thlentu leh siamtu erawh i ni thei a. 
 
Chunglam ngaihah khian i hlu a, i lar a, ngaihven i ni a, i tel lova van khawpui khi mi thianghlim awm khawmten an luah mai loh nan - a neih hlu ber pe hial che khawpin Lalpa'n a ngaihven che a. Isua Thisena tlan i ni. 
 
A nihna takah chuan nang tluka news siam theitu 'mi bik' hi chung lam khian a nei lo hial maithei (?)
Chutiang taka mi danglam i nih avang chuan, Lalpa & a mi thianghlim 'van khawpui tan' khian news duhawm thlentu lo ni chhunzawm zel ang che.

PATHIAN RAM