Bible thu chiar tur : 1Korinth1:17-31.
Thuvawn : Chanchin Tha hril mah ila, chhuan tur reng reng ka nei si lo, tih makmawh ka chungah a innghat a ni si a; Chanchin Tha hril suh ila, ka chung a pik dawn si a (1Korinth9:16).
1. THUHMAHRUAI:
Chanchin Tha hril hi Paula hnapui ber tih theih a ni. Zirlai pakhat ‘Rawngbawlnaa Paula Thil Tawn Te’-ah he thupui kaihhnawih hi kan tarlang nual tawh a. A zirtirna mai bakah, a nuna hmun pawimawh luahtu a nih avang leh, kohhran hna pui ber a nih bawk avangin vawiinah hian kan zir dawn a ni.
2. CHANCHIN THA CHU ENG E?:
Chanchin Tha hi Grik tawng chuan euangelion (euan-ge-lion)) a ni a, chu chu Paula hman tlanglawn ber danin ‘Isua Kristaa Pathian Chanchdamna hnathawh chanchin’ a ni. He hrilhfiahna bakah hian Chanchin Tha chuan kawh hrang hrang a nei, chungte chu;
i) Isua Pathian fapa chanchin (Tirh9:20; 28:31; Rom1:2).
ii) Sual ngaihhnathiamna thu (Tirh13:38).
iii) Lalpa thu (Tirh15:35) emaw, Krista Isua chu Lalpa a nih thu (2Kor4:5).
iv) Isua chu ‘Krista a ni’ tih chanchin (Tirh17:3).
v) Isua mitthi zing ata a thawh leh thu (Tirh17:3,18).
vi) Pathian khawngaihna chanchin (Tirh20:24).
vii) Pathian ram thu (Tirh28:23,31).
viii) Kraws emaw, Isua khenbeha a awm thu (1Kor1:17,23; 1Kor2:1) te a ni.
Heng bakah hian Chanchin Tha nihna leh a thu ken eng emaw zat kan hmu a, chungte chuan Chanchin Tha nihna an tarlang bawk;
i) Thutak (Gal2:5).
ii) Pathia finna (1Kor1:24).
iii) Zirtirna dik (1Tim1:11).
iv) A ring apiangte tan chhandamna tura Pathian thiltihtheihna (Rom1:16; 1Kor1:24).
v) Pathian thuruk (1Kor2:1) emaw, Pathian thu fing thuruk (1Kor2:7).
vi) Chhandamna Chanchin Tha (Eph1:13).
vii) Remna Chanchin Tha (Eph2:17;6:15) te an ni.
3. CHANCHIN THA HRILNA ATANA A BUL TUMTU LEH THIL TUL:
Rawng a bawl hma leh hnua Paula thil tawnte zirlai dangah kan tarlang tawh a, chungah chuan; a pian thar veleha rawngbawla chhuak a ni lo, rawngbawla a inhmanna kawngah kaihruitu a nei, kohhran a bel tlat thin, rawngbawl turin kohna chiang tak a dawng, kut nghah leh Thlarau tirha chhuak a ni, adt tihte tarlan a ni. Hengte hi Chanchin Tha hril tura thil tul tak an ni. Heng lo hi Chanchin Tha hril tura a bul tumtu leh mite nawr chhuak a, nawr kaltu dang a la awm a, chungte chu a nuna thil thleng leh a tawngkam chhuakte atangin kan tarlang dawn a ni;
i) Pathian kohna: Chanchin Tha hril tura ‘Pathian kohna dawn’ hi thil pawimawh ber zinga mi a ni. A bul tanna leh, Chanchin Tha hril tura Paula chet tirtu ber pawh ‘kohna’ a ni (Tirh16:10; Gal1:15).
ii) Tihhranna: Paula chuan Chanchin Tha hril tura tih hran a nih thu leh, a ti hrangtu pawh Pathian a nih thu a sawi (Rom1:1,5; Gal1:15). “Kei Paula hi chu mi rawngbawltua siam ka ni” (Kol1:23,25) a ti ngat a ni.
iii) Veina thuk tak: Paula chuan, “Pathian khawngaihna Chanchin Tha hriattir tur, Lalpa Isua hnenah kha mi rawngbawl hna ka hmuh kha thawk zo phawt i la, ka nun pawh thlakhlelh tlakah ka ruat lo ve” (Tirh20:24) a ti a. Tin, “Tih makmawh ka chungah a innghat si a; Chanchin Tha hril suh i la, ka chung a pik dawn si” (1Kor9:16) a ti a. Awm hle hle thei lo leh nun pawh thlahlel lo hial khawpa veina a nei a ni.
iv) Tirh: Tirhna hi kohna leh tihhran te nen thuhmun a tih theih. Chanchin Tha hril tura tirh a nih dan leh a tirtu pawh Krista emaw Pathian a nih thu Paula hian 1Kor1:17 leh 2Kor2:17-ah a tarlang a ni.
v) Pathian Thlarau hriattirna: Paula chuan, ‘Pathian thuruk a hril chu Pathian Thlarau hriattirna atanga a dawn’ a nih thu a sawi (1Kor2:1,10). “A thlawna Pathian thil min pekte chu kan hriat theihna turin, keini zawngin khawvel Thlarau ni lovin, Thlarau, Pathian hnena mi chu kan hmu zawk a ni” (1Kor2:12) a ti a ni.
vi) Isua Krista Inlarna: Paula chuan, “Ka Chanchin Tha hril kha mihring lam thu a ni lo…mi mi zirtir ka ni hek lo…Isua Krista inlarna avanga hmu ka ni zawk si a.” (Gal1:11-12) a ti a. Chanchin Tha a hril chu - thu mai a ni lo va, mihring lam thu leh mi zirtir a dawn pawh a ni lo va, Isua Krista inlarna atanga a hmuh a nih thu a tarlang a. Chu chuan Chanchin Tha tak zia leh rintlak zia a tarlang a, a bul tumtu leh a bulpui pawh Pathian a ni a, chu chu Isua Krista inlarna atanga a hmuh a ni.
vii) Krista chakna: Kol1:28-29-ah chuan, “Mi tin zilhin, mi tin finna tinrenga zirtirin a chanchin kan hril thin hi; chu mi ti tur chuan Krista chakna nasa tak keimaha thawk thin chu hmangin ka bei a, rim takin ka thawk thin a ni.” a ti a. Krista chakna chu ‘chakna nasa tak’ a ti a, chu chu amaha a thawh thin thu leh chu mi hmanga a beih thu te, rim taka a thawh thin thu te a tarlang a ni.
4. CHANCHIN THA HRIL THILTUM LEH A HLAWHTLINNA ATANA THIL PAWIAWH:
Chanchin Tha hril thiltum leh a hlawhtlinna atana thil pawimawh
i ii iii iv v vi vii
Thu / Chanchin Tha Thuhriltu Tirh Hril Hria / Lam Ring Chhandam
Chanchin Tha hril - thil tum ber te, a hawhtlinna leh, chu mi atana thil pawimawhte chu Rom10:9-17-ah kan hmu.
Chanchin Tha hril thil tum (purpose) lian ber chu – chhandam a ni a; chu chu Chanchin Tha hlawhtlinna (goal) pawh a ni. Chanchin Tha thil tum leh a hlawhtlinna atan chuan thil tul leh pawimawh em em a awm a, chungte chu; i) Thu emaw Chanchin Tha, ii) Thuhriltu, iii) Tirhna, iv) Thu hril, v) Hriat emaw lam vi) Rinna te a ni.
Heng tel lo hian chhandamna chu mamawhtute tan chan a har a, miin Chanchin Tha hril hlawhtlin a beisei chuan heng hi a ngai pawimawh hle tur a ni.
5. CHANCHIN THA HRILNA ATANA PAULA HMALAK DAN:
Chanchin Tha hrilna atana Paula hmalak dan hi Pathian thu zirna hmuna an zir ang vek ni lovin, chipchiar zawkin lo tarlang i la;
i) Chanchin Tha hi a remchanna hmun apiangah a hril thin, hetiangin; Judate inkhawmna inah (Tirh14:1; 17:10,17), dawr hmunah (Tirh17:17), vantlang zingah (Tirh17:22; 20:20), in-ah (Tirh20:20; 28:23,30-31).
ii) A dawngsawngtute tana chhui dawl leh belhchian tlakin Chanchin Tha a hril thin (Tirh17:11).
iii) A rawngbawlpuite ngaihsakin a tlawh chhuak thin (Tirh21:8).
iv) La hre lo, a mamawh zualte hnenah Chanchin Tha hril a ngai pawimawh zual (Rom15:20-21).
v) A dawngtute tana hriat nuam leh awlsam, thusawi ropui leh mihring finnaa innghat lo, Thlarau leh thiltihtheihnaa hriattir, Thlarau zirtirna thu a hril thin (1Kor1:;17; 2:1,4,5,7,10).
vi) A hun leh a hmun azira intidanglam leh nun tam neiin Chanchin Tha a hril thin (1Kor9:19-23).
vii) Tha senga rim taka beiin, mahni inthununin, taksa ti chhel leh thuhnuaia indahin Chanchin Tha a hril thin (1Kor9:26-27; 2Kor10:14).
viii) Chanchin Tha hril hna chu; inpeih rengin, theihtawp chhuahin, zahpui hauh lovin, (Rom1:15-16), tihtakzetin, Pathian tirh leh Pathian mithmuh tlakin, intihniamin, bawih ang hiala indahin, a thlawnin - tumah tihautak si lovin a thawk thin (2Kor2:17; 11:7,9)
ix) Mi dang tawngtaisakna beisei leh dawng reng chungin Chanchin Tha a hril thin (Eph6:19).
x) Chanchin Tha a hril ‘dawngtute’ zingah - nu nau pawmin ama fate a duat angin nunnem takin a awm thin (1Thess2:7).
6. KHAWIKHAWMNA:
i) Paula hrilhfiah tlanglawn ber danin Chanchin Tha chu ‘Isua Kristaa Pathian Chanchdamna hnathawh chanchin’ a ni. He hrilhfiahna bakah hian, a awmzia ti fiah turin, Chanchin Tha chuan kawh hrang hrang, nihna leh thu ken eng emaw zat a nei bawk.
ii) Chanchin Tha hrilna atan a bul tumtu eng emaw zat a awm a, chungte chu; Pathian kohna, tihhranna, veina thuk tak, tirh, Pathian Thlarau hriattirna, Isua Krista inlarna, Krista chakna te a ni.
iii) Chanchin Tha hril thil tum lian ber leh a hlawhtlinna chu – chhandam a ni. A thil tum leh a hlawhtlinna atan chuan thil tul leh pawimawh em em a awm a, chungte chu; a) Thu emaw Chanchin Tha, b) Thuhriltu, c) Tirhna, d) Thu hril, e) Hriat emaw lam , f) Rinna te a ni.
iv) Chanchin Tha hrilna atana Paula hma lak dan hrang hrang sawm (10) tarlan a ni bawk.
SAWIHO TUR:
Chanchin Tha hrilna kawngah BCM-in ‘a tih awm - tih loh’ a neiin kan hria em?
ZIRLAI PUITU:
Euengelion: Euengelion thumal hi Thuthlung Thar bu pumah vawi sawmsarih paruk (76) a awm a, chung zinga sawmruk (60) chu Paula kutchhuak leh a sulhnuahte tarlan an ni. Heng bakah hian he thumal kaihhnawih evangelizomai (Chanchin Tha hril tur) chu Paula sulhnuahte vawi sawmhnih pakhat (21), euangelistes -evangelist tihna chu vawi hnih (2), proeuangelizomai (Chanchin Tha hril lawk) chu vawi khat (1) a awm bawk. Heng hian Paula nuna Chanchin Tha hrilin hmun a luah thuk zia an tarlang thei ang.
A nuna thil thleng leh a tawngkam chhuakte: Mi thenkhat chuan – Paula nuna thil thleng leh a tawngkam chhuak thenkhat hi a zirtirnaah an chhiar lo. Hei hi a dikna chin a awm, amaherawhchu ‘A nun leh a tawngkawm chhuakte hi zirlai tling tak vek an ni’ ti pawl erawh an awm ve tho a ni.
Lam: Lam tlukpui thu mal dang awmte chu; ko, ngaihven, dawngsawng, hria, adt te a ni.
No comments:
Post a Comment