Saturday, 13 September 2025

ZIRLAI 26 NA: ZIRTIRNA DIK LO

Bible thu chiar tur : Galatia1:6-10; 1Timothea1:3-11.

Thuvawn         : Chutichuan dik lohna ngamthlemna angin, fing verveka mihring bum chawpin, zirtirna thli tinrenga lehlam lehlama vawrh leh len len naupang kan ni tawh lo vang a, hmangaiha thu dik tak sawiin, engkimah amahah kan thang lian thei zawk ang; amah chu Lu a ni, Krista chu (Ephesi4:14-

1. THUHMAHRUAI: 

Zirtirna dik lo hi kohhran a tiah tirh atanga awm, Paula hun leh tun hun thleng pawha kohhrante tibuai fotu a ni. He mi chungchanga Paula zirtir dan hi tuntumah hian kan lawr khawm dawn a. Zirtirna dik lo hrilhfiahna leh a zirtirtute tarlang hmasain, zirtrna dik lo - lo awm theih dan te, zirtirna dik lo leh a zirtirtu avanga nghawng tha lo awm te, zirtirna dik lo hmachhawn dan te, zirtirna dik lo zirtirtu leh a pawmtute hmachhawn dan te kan zir dawn a ni.

2. ZIRTIRNA DIK LO:

Zirtirna dik lo tih sawi nan Paulan tawngkam chi hrang hrang a hmang a, chungte chu;

i) Thurin dang zirtirna: Hei hi apostol emaw Paula emaw kohhran zirtirna ziding leh thurin ni lo zirtirna danglam zirtir sawina a ni. 1Tim1:3-ah chuan ‘zirtirna dik lo’ tiin lehlin a ni a. 1Tim6:3-ah chuan  ‘zirtirna dang’ tiin lehlin a ni.

ii) Khawvel zirtirna dik lo: Hei pawh hi zirtirna ziding ni lo, khawvel hriatnaa inngat zirtirna sawina a ni (Gal4:3, 9; Kol2:20). 

iii) Chanchin tha hrang: Chanchin Tha, tirhkoh ten an hril hrula Chanchin Tha ni ve awm taka ngaih - ni si lo a ni (Gal1:6). He mi vek hi 2Kor11:4-ah chuan ‘chanchin tha dang’ tiin kan hmu.

iv) Dik lo taka ‘Finna’ tia an vuah dik si lo: Apostol leh Paula emaw kohhran zirtirna ziding leh thurin ni lo, heng aia zirtirna dik leh fing zawka ‘a zirtirtu ten’ an ngaih, zirtirna ziding hnialna atana an hman dik si lo a ni (1Tim6:20).

v) Ramhuaite zirtirna thu: Ramhuaite zirtirna thu titute hi hruai bona thlarau changtute an ni. Dawt thu leh vervek taka tiin, rinna bansan turin mite an hneh thin (1Tim4:1-2).

vi) Thawnthu behchhan zirtirna: He tiang mite hian thawnthu mai mai leh thlahtute thu chhui behchhanin zirtirna an kalpui thin (1Tim1:4; 4:7; 2Tim2:16; 4:4). Pathian zah lotute an ni.

vii) Rin hranna: He thu sawina atan hian Grik tawng hairesis (hai-re-sis) hman a ni a. Hei hi heresy (he-re-si) thumal, kum zabi 50-100 AD bawr vela Ignatiusa’n (Ig-na-tias-a’n) ‘zirtirna dik lo’ sawina bera a hman; tun hnua zirtirna dik lo sawina ber lo ni zui ta a ni. A awmzia chu ‘duh thlang’ tihna a ni a. Kohhrana rin hranna leh inthenna thlentu, kohhran rin dan phatsana rin dan hrang thlangtu, duhthlanna hmang sual sawina a ni (1Kor11:19; Gal5:20).

Tichuan ‘zirtirna dik lo’-in a kawh ber chu – Pathian thu emaw, apostol-te leh kohhran thurin leh zirtirna ziding ang ni lo zirtirna kalpui a kawk a. Kohhran emaw kristiante thurin ziding hnâwla, rin dan hrang thlang a, rin hran neite hi zirtirna dik lo titute an ni a, an thu ken chu ‘zirtirna dik lo’ a ni. Tin, zirtirna dik lo hi ‘tisa thiltih’ a ni a (Gal5:19ff). Zirtirna dik lo kalpuitute hi ‘Thlarau mi’ an ni lova ‘tisa mi’ an ni.

3. ZIRTIRNA DIK LO ZIRTIRTUTE:

Zirtirna dik lo zirtirtu te, ‘Paula koh dan’ pawh a tih theih ang - chu kawng hrang hrangin kan hmu, he tiangin;

i) Tirhkoh der.

ii) Mi bum hmang.

iii) Eng tihkohva insiam chawp.

iv) Krista tirhkohva insiam chawp.

v) Felna rawngbawltua insiam chawp (i,ii,iii,iv,v-2Kor11:13-15).

vi) Thawnthu sawi leh thlahtute chhui hmang (1Tim1:3-4).

vii) Inhnialna atthlak leh fing lo titu (2Tim2:23).

viii) Zirtirna dang zirtirtu (1Tim6:3; Tirh20:29).

ix) Mi dawthei (1Tim4:1; Tita1:10). 

x) Chinghne kawlh (Tirh20:30).

4. ZIRTIRNA DIK LO LO AWM THEIH DAN:

Pathian mite emaw, kohhran mite zinga zirtirna dik lo awm tirtu ber chu - thlarau sual, hruaibona thlarau (1Tim4:1-2; 2Kor11:4) a ni. Tichuan rinna leh chhia leh tha hriatna thiang  nei lo, thutak pen san, rinna kawnga keh chhia - Humenaia ang te, Alexandra ang te, Phileta ang te (1Tim1:20; 2Tim2:17) kohhran leh Pathian mite zingah an lo awm a; tin, Pathian thu hriatna kawnga tlachham (Eph3:18) thinlung chawlawl leh, an thinlunga khuhtu nei te (2Kor3:15) bakah, lungawi lo te, thinlunga hliam nei te, zirtirna danglam ngaihnawm ti leh hriat chak avanga awn hrim hrim te, Pathian mite zinga chutiang ang thil tha lo  awm dawnsawn leh hmachhawn thiam lohna avang leh thil dang avangte pawhin zirtirna dik lo hi kohhran leh Pathian mite zinga a lo awm thin.

Tin, zirtirna dik lo hi ring lo mite atanga intan ni lovin, ringtute ngei atanga intan a ni thin. An thu zirtir pawh – fing fel fai tak, Chanchin Tha nena inzul; rinna te, chhandamna leh zirtirna dang tam tak - Pathian thutak atanga zi chhuak; Chanchin Tha hrang, tih danglam (Gal1:6-9), chu mi avanga pawm dan leh rin dan hrang (1Kor11:19; Gal5:20) lo ni ta a ni.

5. ZIRTIRNA DIK LO LEH A ZIRTIRTUTE AVANGA NGHAWNG THA LO AWMTE:

Zirtirna dik lo leh a zirtirtute avang hian Pathian mite zingah nghawng tha lo a awm thin a, chu chu ‘a rah chhuak’ pawh a tih theih a; chungte chu lo tarlang i la;

i) An kam that leh an kam thiamin mi fing lote rilru a bum (Rom16:17).

ii) Rinnaa Pathian lama intihsawtna thlen lovin, inhnialna mai mai a thlen thin (1Tim1:4).

iii) Mi thenkhat a kal kawi tir a, rinna dik tak an pen san a, thu lawilo sawina lamah a kal tir (1Tim1:6).

iv) Krista Chanchin Tha a ti danglam a, chu chuan kohhrante a ti buai thin (Gal1:7).

v) Inthenna leh tlukna an siam (Rom16:17).

vi) Zirtirna dik lo leh Pathian zah lohna thu  chuan Pathian ngaihsak lohna lamah mite a hruai nasa a. Pan chhe ei angin mite a ei a, thutak kawng an kal kawi san a, mi thenkhat rinna a bo phah hial thin (2Tim2:16-18).

vii) Zirtirna dik lo chuan rinna bansan turin mite a hruai khaw lova. An mahni chhia leh tha hriatna ngeia thir linga deh angin a awm tir thei (1Tim4:1-2).

viii) Kohhran leh Pathian mite zingah inthenna a thlen  (Gal1:6).

ix) Zirtirna dik lo titute chuan Pathian mite leh a rawng bawltute an dodal thin (1Tim1:19-20; 2Tim4:14-15).

x) Zirtirna dik lo titute chuan anchhia an la dawng dawn (Gal1:9). 

xi) Zirtirna dik lo chuan kohhran mite zingah ‘a taktak leh a tak lo’ thliarin a lantir ang(1Kor11:19).

6. ZIRTIRNA DIK LO HMACHHAWN DAN:

Zirtirna dik lo hmachhawn dan tur hi Paula zirtirnaah hmuh tur a awm nual a, chungte chu lo lawr khawm i la.

i) Hnar: Zirtirna dik lo chu a dik lo tih rinhlelh lai leh hriat chian hnuin ‘duh loh tawp’ tur a ni a, hnar hlauh tur a ni (1Tim4:7). 

ii) Hawisan: Zirtirna dik lo buaipuitu apiangte zingah tel loh tawp tur a ni a, an thu leh hla pawh ‘zir chiang tura tukte lo chuan’ ngaihven loh tawp tur a ni (1Tim6:20; 2Tim2:16; 3:5).

iii) Inthiar fihlimsan: Inthiar fihlim san hlauh tur a ni.

iv) Zirtirna dik tak nena inhmeh thu sawi: Zirtirna dik tak nena inhmeh thu sawi hi zirtirna dik lo dodalna leh hmachhawnna tha tak a ni (Tita2:1).

v) Rintlak nih zia lantir: Mi ten kan lak atanga thu tha lo reng reng an hmuh loh nan engkimah thil tha tih kawngah tihhmuhtuah kan tang tur a ni. Kan zirtirnaah chuan kan tak zia te, kan zahawm zia te, kan thu sawi dik zia leh sawisel rual lohte kan ti lang thin tur a ni (Tita2:8).

7. ZIRTIRNA DIK LO ZIRTIRTUTE LEH A PAWMTUTE HMACHHAWN DAN:

Rinna kawnga chak lote hi Paula hian a dawhthei viau a. “Rinnaa chak lo mi chu a rinhlelhnate sawisel lovin lawm rawh u” (Rom14:1) a ti a. Amaherawhchu Pathian mite rinna sawi nghing thei leh Chanchin Tha ti hmelhem thei-ah chuan ngaihdan rorum tak a nei thung. “Keimahniin emaw, van atanga lo chhuk vantirhkoh pawhin emaw, Chanchin Tha kan hrilh che u lo kha chu Chanchin Tha dang reng lo hrilh che u sela, anchhe dawngin awm rawh se.” (Gal1:8) a ti duh hial a ni. 

Zirtira dik lo chuan Pathian mite zingah nghawng tha lo tak a thlen thin avangin Paula hian hmachhawn pawh a hmachhawn nasa a. Amah ngeiin a hmachhawn dan leh mi dang a zirtir dan hi hriat a tha a, chungte chu lo tarlang i la;

i) Fimkhur taka awm : Zirtirna dik lo titute chu rinna leh chhia leh tha hriatna thiang paih thla a, rinnaa keh chhia (1Tim1:19-20), Pathian mite dodal thintu an ni a. Chutiang mite lakah chuan inven fimkhur tur a ni a. Fimkhur taka zir a, fimkhur taka hmachhawn hi Paula zirtir dan a ni (Rom16:17; 1Tim1:3-11; 2Tim4:15).

ii) Dawhthei taka zirtir: Zirtirna dik lo zirtirtu leh a pawmtute chu a tirah ensan nghal ringawt lovin, dawhthei taka zirtir phawt tur an ni. 

iii) An thiamloh zia hriattir: Zirtirna dik lo zirtirtu leh a pawmtute chu an thu zirtir leh pawm dan dik loh zia emaw an tanna a fuh loh zia hriattir hmasak ngei tur a ni. 

iv) Zilh: Dawhthei taka zirtirna te, an thiam loh zia hriattirna (educate) te chu an la pawm duh lo fo a nih chuan zilh tur an ni. 

v) Fuih: Fuihna hi zilh hma emaw zilh hnuah pawh a tih theih ang. Thutlukna mumal siam thei lo te emaw, thutlukna siam tawh fuih hi a sawt hle (v,vi,vii,viii-2Tim4:2; Tita2:15; 3:10).

vi) Thu pe:  Dawhthei taka zirtir te, an thiam loh zia hriattir te, zilhna te, fuihna te tih hnuah chuan khauh takin; thu pe lamin (command) ‘ti tawh lo tur’ leh ‘bansan tur’-a hrilh tur an ni (1Tim1:3-11; 5:7).

vii) Thunun: Dawthei taka zirtir te, an thiam loh zia hriattir te, zilhna te, fuihna te, thupek te an la awih loh cheu chuan thununna an chungah lek kawh tur a ni (1Tim1:20; 2Tim2:25).

viii) Ensan: Thununnain awmzia a awm tawh loh chinah phei chuan ensan hlauh tur an ni. Khawngaih emaw ngaihsak zui pawh a tul lo (Tita3:10).

Zirtirna dik lo hmachhawn danah hian hmanhmawh lutuk a awl hle dawnin a lang. Kan ramah hian fimkhur taka lo thlir a, zir chiang tha mang si lova ensan ti tih nghal kan awm hial ang em? Paula tih dan entawn hi a tha ngawtin a rinawm.

8. KHAIKHAWMNA:

i) Paula hian zirtirna dik lo hi kawng hrang hrangin a tarlang a. Chung atanga zirtirna dik lo-in a kawh ber chu - Pathian thu emaw, apostol-te leh kohhran thurin leh zirtirna ziding ang ni lo zirtirna kalpui a ni. Kohhran emaw kristiante thurin ziding hnâwla, rin dan hrang thlang a, rin hran neite hi zirtirna dik lo titute an ni a; an thu ken chu ‘zirtirna dik lo’ a ni. Zirtirna dik lo zirtirtute chu hriat dan emaw koh dan chi hrang hrang a awm bawk.

ii) Zirtirna dik lo awmna bulpui chu thlarau sual, hruaibona thlarau vang a ni. Pathian mite zingah chuan chhan dang tam tak a awm a. A lo awmin ring lo mite atanga intan ni lovin, ringtute ngei atanga intan a ni thin. A lo chhuahna pawh Pathian thutak hrul emaw Chanchin Tha tih danglam atangin a ni thin.

iii) Zirtirna dik lo leh a zirtirtute avang chuan nghawng emaw  rah  tha lo tam tak kohhran leh Pathian mite zingah a awm thin.

iv) Zirtirna dik lo chu kawng hrangin a hmachhawn theih.

v) Zirtirna dik lo zirtirtu leh a pawmtute pawh mumal leh awmze nei taka hmachhawn thin tur a ni.

SAWIHO TUR:

Zirtirna dik lo kan lo hmachhawn tawh danah - kan tih dan fuh tawk lo lai leh, hmachhawn dan tha Paula lehkha thawn pawn lam leh kan hriatna atanga thawh tur neite chuan thawh khawm ni se.

ZIRLAI PUITU: 

Chanchin tha dang: Chanchin Tha sawi nan hian thumal pahnih bulah hawrawppui hman thin a ni. Chanchin tha dang leh chanchin tha hrang hi chu ‘Chanchin Tha’ dik tak a nih loh avangin bible-ah hawrawppui hmang mahse (2Kor11:4; Gal1:6-10), he zirlaiah hi chuan  hman a ni lo.

Friday, 5 September 2025

ZIRLAI 25 NA: CHANCHIN THA HRIL

 Bible thu chiar tur : 1Korinth1:17-31.

Thuvawn         Chanchin Tha hril mah ila, chhuan tur reng reng ka nei si lo, tih makmawh ka chungah a innghat a ni si a; Chanchin Tha hril suh ila, ka chung a pik dawn si a (1Korinth9:16).

1. THUHMAHRUAI: 

Chanchin Tha hril hi Paula hnapui ber tih theih a ni. Zirlai pakhat ‘Rawngbawlnaa Paula Thil Tawn Te’-ah he thupui kaihhnawih hi kan tarlang nual tawh a. A zirtirna mai bakah, a nuna hmun pawimawh luahtu a nih avang leh, kohhran hna pui ber a nih bawk avangin vawiinah hian kan zir dawn a ni.

2. CHANCHIN THA CHU ENG E?:

Chanchin Tha hi Grik tawng chuan euangelion (euan-ge-lion)) a ni a, chu chu Paula hman tlanglawn ber danin ‘Isua Kristaa Pathian Chanchdamna hnathawh chanchin’ a ni. He hrilhfiahna bakah hian Chanchin Tha chuan kawh hrang hrang a nei, chungte chu;

i) Isua Pathian fapa chanchin (Tirh9:20; 28:31; Rom1:2).

ii) Sual ngaihhnathiamna thu (Tirh13:38).

iii) Lalpa thu  (Tirh15:35) emaw, Krista Isua chu Lalpa a nih thu (2Kor4:5).

iv) Isua chu ‘Krista a ni’ tih chanchin (Tirh17:3).

v) Isua mitthi zing ata a thawh leh thu (Tirh17:3,18).

vi) Pathian khawngaihna chanchin (Tirh20:24).

vii) Pathian ram thu (Tirh28:23,31).

viii) Kraws emaw, Isua khenbeha a awm thu (1Kor1:17,23; 1Kor2:1) te a ni.

Heng bakah hian Chanchin Tha nihna leh a thu ken eng emaw zat kan hmu a, chungte chuan Chanchin Tha nihna an tarlang bawk; 

i) Thutak (Gal2:5).

ii) Pathia finna (1Kor1:24).

iii) Zirtirna dik (1Tim1:11). 

iv) A ring apiangte tan chhandamna tura Pathian thiltihtheihna (Rom1:16; 1Kor1:24).

v) Pathian thuruk (1Kor2:1) emaw, Pathian thu fing thuruk (1Kor2:7). 

vi) Chhandamna Chanchin Tha (Eph1:13). 

vii) Remna Chanchin Tha (Eph2:17;6:15) te an ni.

3. CHANCHIN THA HRILNA ATANA A BUL TUMTU LEH THIL TUL:

Rawng a bawl hma leh hnua Paula thil tawnte zirlai dangah kan tarlang tawh a, chungah chuan; a pian thar veleha rawngbawla chhuak a ni lo, rawngbawla a inhmanna kawngah kaihruitu a nei, kohhran a bel tlat thin, rawngbawl turin kohna chiang tak a dawng, kut nghah leh Thlarau tirha chhuak a ni, adt tihte tarlan a ni. Hengte hi Chanchin Tha hril tura thil tul tak an ni. Heng lo hi Chanchin Tha hril tura a bul tumtu leh mite nawr chhuak a, nawr kaltu dang a la awm a, chungte chu   a nuna thil thleng leh a tawngkam chhuakte atangin kan tarlang dawn a ni;

i) Pathian kohna: Chanchin Tha hril tura ‘Pathian kohna dawn’ hi thil pawimawh ber zinga mi a ni. A bul tanna leh, Chanchin Tha hril tura Paula chet tirtu ber pawh ‘kohna’ a ni (Tirh16:10; Gal1:15).

ii) Tihhranna: Paula chuan Chanchin Tha hril tura tih hran a nih thu leh, a ti hrangtu pawh Pathian a nih thu a sawi (Rom1:1,5; Gal1:15). “Kei Paula hi chu mi rawngbawltua siam ka ni” (Kol1:23,25) a ti ngat a ni.

iii) Veina thuk tak: Paula chuan, “Pathian khawngaihna Chanchin Tha hriattir tur, Lalpa Isua hnenah kha mi rawngbawl hna ka hmuh kha thawk zo phawt i la, ka nun pawh thlakhlelh tlakah ka ruat lo ve” (Tirh20:24) a ti a. Tin, “Tih makmawh ka chungah a innghat si a; Chanchin Tha hril suh i la, ka chung a pik dawn si” (1Kor9:16) a ti a. Awm hle hle thei lo leh nun pawh thlahlel lo hial khawpa veina a nei a ni.

iv) Tirh: Tirhna hi kohna leh tihhran te nen thuhmun a tih theih.  Chanchin Tha hril tura tirh a nih dan leh a tirtu pawh Krista emaw Pathian a nih thu Paula hian 1Kor1:17 leh 2Kor2:17-ah a tarlang a ni.

v) Pathian Thlarau hriattirna: Paula chuan, ‘Pathian thuruk a hril chu Pathian Thlarau hriattirna atanga a dawn’ a nih thu a sawi (1Kor2:1,10). “A thlawna Pathian thil min pekte chu kan hriat theihna turin, keini zawngin  khawvel Thlarau ni lovin, Thlarau, Pathian hnena mi chu kan hmu zawk a ni” (1Kor2:12) a ti a ni. 

vi) Isua Krista Inlarna: Paula chuan, “Ka Chanchin Tha hril kha mihring lam thu a ni lo…mi mi zirtir ka ni hek lo…Isua Krista inlarna avanga hmu ka ni zawk si a.” (Gal1:11-12) a ti a. Chanchin Tha a hril chu - thu mai a ni lo va, mihring lam thu leh mi zirtir a dawn pawh a ni lo va, Isua Krista inlarna atanga a hmuh a nih thu a tarlang a. Chu chuan Chanchin Tha tak zia leh rintlak zia a tarlang a, a bul tumtu leh a bulpui pawh Pathian a ni a, chu chu Isua Krista inlarna atanga a hmuh a ni.  

vii) Krista chakna: Kol1:28-29-ah chuan, “Mi tin zilhin, mi tin finna tinrenga zirtirin a chanchin kan hril thin hi; chu mi ti tur chuan Krista chakna nasa tak keimaha thawk thin chu hmangin ka bei a, rim takin ka thawk thin a ni.” a ti a. Krista chakna chu ‘chakna nasa tak’ a ti a, chu chu amaha a thawh thin thu leh chu mi hmanga a beih thu te, rim taka a thawh thin thu te a tarlang a ni.

4. CHANCHIN THA HRIL THILTUM LEH A HLAWHTLINNA ATANA THIL PAWIAWH:

Chanchin Tha hril thiltum leh a hlawhtlinna atana thil pawimawh

i ii iii iv v vi vii

Thu / Chanchin Tha Thuhriltu Tirh Hril Hria / Lam Ring Chhandam

Chanchin Tha hril - thil tum ber te, a hawhtlinna leh, chu mi atana thil pawimawhte chu Rom10:9-17-ah kan hmu. 

Chanchin Tha hril thil tum (purpose) lian ber chu – chhandam a ni a; chu chu Chanchin Tha hlawhtlinna (goal) pawh a ni. Chanchin Tha thil tum leh a hlawhtlinna atan chuan thil tul leh pawimawh em em a awm a, chungte chu; i) Thu emaw Chanchin Tha, ii) Thuhriltu, iii) Tirhna, iv) Thu hril, v) Hriat emaw lam vi) Rinna te a ni.

Heng tel lo hian chhandamna chu mamawhtute tan chan a har a, miin Chanchin Tha hril hlawhtlin   a beisei chuan heng hi a ngai pawimawh hle tur a ni.

5. CHANCHIN THA HRILNA ATANA PAULA HMALAK DAN:

Chanchin Tha hrilna atana Paula hmalak dan hi  Pathian thu zirna hmuna an zir ang vek ni lovin, chipchiar zawkin lo tarlang i la;

i) Chanchin Tha hi a remchanna hmun apiangah a hril thin, hetiangin; Judate inkhawmna inah (Tirh14:1; 17:10,17), dawr hmunah (Tirh17:17), vantlang zingah (Tirh17:22; 20:20), in-ah (Tirh20:20; 28:23,30-31).

ii) A dawngsawngtute tana chhui dawl leh belhchian tlakin Chanchin Tha a hril thin (Tirh17:11).

iii) A rawngbawlpuite ngaihsakin a tlawh chhuak thin (Tirh21:8).

iv) La hre lo, a mamawh zualte hnenah  Chanchin Tha  hril a ngai pawimawh zual (Rom15:20-21).

v) A dawngtute tana hriat nuam leh awlsam, thusawi ropui leh mihring finnaa innghat lo, Thlarau leh thiltihtheihnaa hriattir, Thlarau zirtirna thu a hril thin (1Kor1:;17; 2:1,4,5,7,10).

vi) A hun leh a hmun azira intidanglam leh nun tam neiin Chanchin Tha a hril thin (1Kor9:19-23).

vii) Tha senga rim taka beiin, mahni inthununin, taksa ti chhel leh thuhnuaia indahin Chanchin Tha  a hril thin (1Kor9:26-27; 2Kor10:14).

viii) Chanchin Tha hril hna chu; inpeih rengin, theihtawp chhuahin, zahpui hauh lovin, (Rom1:15-16), tihtakzetin, Pathian tirh leh Pathian mithmuh tlakin, intihniamin, bawih ang hiala indahin, a thlawnin - tumah tihautak si lovin a thawk thin (2Kor2:17; 11:7,9)

ix) Mi dang tawngtaisakna beisei leh dawng reng chungin Chanchin Tha a hril thin (Eph6:19).

x) Chanchin Tha a hril ‘dawngtute’ zingah - nu nau pawmin ama fate a duat angin nunnem takin a awm thin (1Thess2:7).

6. KHAWIKHAWMNA:

i) Paula hrilhfiah tlanglawn ber danin Chanchin Tha chu ‘Isua Kristaa Pathian Chanchdamna hnathawh chanchin’ a ni. He hrilhfiahna bakah hian, a awmzia ti fiah turin, Chanchin Tha chuan kawh hrang hrang, nihna leh thu ken eng emaw zat a nei bawk.

ii) Chanchin Tha hrilna atan a bul tumtu eng emaw zat a awm a, chungte chu;  Pathian kohna, tihhranna, veina thuk tak, tirh, Pathian Thlarau hriattirna, Isua Krista inlarna, Krista chakna te a ni.

iii) Chanchin Tha hril thil tum lian ber leh a hlawhtlinna chu – chhandam a ni. A thil tum leh a hlawhtlinna atan chuan thil tul leh pawimawh em em a awm a, chungte chu; a) Thu emaw Chanchin Tha, b) Thuhriltu, c) Tirhna, d) Thu hril, e) Hriat emaw lam , f) Rinna te a ni.

iv) Chanchin Tha hrilna atana Paula hma lak dan hrang hrang sawm (10) tarlan a ni bawk.

SAWIHO TUR:

Chanchin Tha hrilna kawngah BCM-in ‘a tih awm - tih loh’ a neiin kan hria em?

ZIRLAI PUITU:

Euengelion: Euengelion thumal hi Thuthlung Thar bu pumah vawi sawmsarih paruk (76) a awm a, chung zinga sawmruk (60) chu Paula kutchhuak leh a sulhnuahte tarlan an ni. Heng bakah hian he thumal kaihhnawih evangelizomai (Chanchin Tha hril tur) chu Paula sulhnuahte vawi sawmhnih pakhat (21), euangelistes -evangelist tihna chu vawi hnih (2), proeuangelizomai (Chanchin Tha hril lawk) chu vawi khat (1) a awm bawk. Heng hian Paula nuna Chanchin Tha hrilin hmun a luah thuk zia an tarlang thei ang.

A nuna thil thleng leh a tawngkam chhuakte: Mi thenkhat chuan – Paula nuna thil thleng leh a tawngkam chhuak thenkhat hi a zirtirnaah an chhiar lo. Hei hi a dikna chin a awm, amaherawhchu ‘A nun leh a tawngkawm chhuakte  hi  zirlai tling tak vek an ni’ ti pawl erawh an awm ve tho a ni.

Lam: Lam tlukpui thu mal dang awmte chu; ko, ngaihven, dawngsawng, hria, adt te a ni.


ZIRLAI 26 NA: ZIRTIRNA DIK LO

Bible thu chiar tur :  Galatia1:6-10; 1Timothea1:3-11. Thuvawn           : C hutichuan dik lohna ngamthlemna angin, fing verveka mihrin...