Friday, 31 October 2025

ZIRLAI 31 NA: RINGTU NUN NGHEHNA

 Bible thu chiar tur Galatia5:1-15; Ephesi6:10-18.

Thuvawn         : Inveng ula, rinnaah chuan ding nghet u la, intihuai ula, chak takin awm rawh u. In tih apiang chu hmangaiha tih ni vek rawh se (1Korinth16:13-14).


1. THUHMAHRUAI: 

Ringtu nun nghehna lam hi Paula zirtirnaah a tam a. He tawngkam hi erawh a sulhnuteah a lang lo. Kristiannain zung a kaih tirh atanga tun hun thlengin nun nghet neih hi mi tin mamawh a ni a. Zofa ringtute hlei hlei hian kan mamawh awm e. A pawimawh em avangin tuntumah hian kan zir dawn a. Ringtu nun nghet awmzia hrilhfihnain bul kan tan ang a, ringtu nun nghet pawimawhna te, ringtu nun a ngheh loh chhan te, ringtu nun a ngheh theihna tura thil pawimawhte kan zir dawn a ni.


2. RINGTU NUN NGET AWMZIA:

Ringtu nun nghetin a kawh chu; Pathian tana mi rinawm leh tlo, Pathian tana hman leh chhawr tlak, hmasawn leh thanlenna lam pan a ni. Ringtu nun chuan eng emaw vangin sawi chet, tih nat leh hliam a tawk thei a; amaherawhchu a innghahna a danglam phah lova, tihtluka a awm bawk lohva, Pathian tan a rinawm a, hman leh chhawr tlak a nih a, hmasawn leh than a thulh loh chuan a nghet a ni. Tin, ringtu nun nghet hi Pathian leh mihring inlaichinna thain a siam a ni a. Pathian leh mihring inlaichinna tha lo nun chu a nghet thei lo.

He tiang nun nghet hi ringtu ten an neih theih nan kawng hrang hrangin Paulan a zirtir a, chung zingah chuan; fimkhur tur leh ngaihven tura fuihna te (Tirh20:28,30), unau ti tlu lo tura zirtirna te (Rom14:13-23), kohhrana inngaihna bawlhhlawh chung chang thu te (1Kor5:1-13), inthawina sa chungchang thu te (1Kor8:1-13), zalenna hum tha tura zirtirna te (Gal5:1-15), sual dona Pathian ralthuam chanchin te (Eph6:10-20), tiam chin lam pana tlan thu te (Phil3:12-4:1), Pathian tilawm nun nei tura fuihna (1Thess4:1-12) leh, ni hnuhnunga mite awm dan tur leh chu mi avanga fuihna (2Tim3:1-4:8) te hi a lar zual an ni.


3. RINGTU NUN NGHET PAWIMAWHNA:

Nun nghet pawimawhna hi a tam a, Paula lehkhathawn atanga kan hmuhte chauh tarlang i la;

i) Nghet tak leh, tihchet rual lohva Lalpa hna thahnemngai taka thawh hi Lalpaah chuan a thlawn dawn lo (1Kor15:58).

ii) Nun nghet hi huai leh chak taka min awm tir theitu a ni (1Kor16:13).

iii) Pathian hmaah thianghlim, hmelhem lo leh, sawiselbova din theihna a ni (1Kor1:8; Phil3:20-4:1; Kol1:22-23).

iv) Eng bawih maha mi a luh loh nan, nun nghet a pawimawh (Gal5:1).

v) Chanchin Tha-in hlawkna a chan theih nan leh dotute avanga hlau lova din theih nan, nun nghet a pawimawh (Phil1:27-28).

vi) Krista kraws hmelmate anga boralnaa ringtute an tawp ve loh nan, nun nghet a pawimawh (Phil3:18-4:1).

vii) Mihring thu leh khawvel zirtirna fing leh bumna mai maiin ral lak anga ringtute a hneh theih loh nan, nun nghet a pawimawh (Kol2:7-8).

viii) Hrehawmna leh tuarna avanga ringtute an nghin loh nan, nun nghet a pawimawh (1Thess3:2-3)

ix) Mi dangte thlamuana tinghet turin, nun nghet a pawimawh (1Thess3:6-8).

x) Ngheh hi Chanchin Tha leh Pathian lama tanna a ni (2Thess2:15-17).

xi) Ngheh hi mi sual leh thil tha lo laka himna a ni (2Thess3:3).

xii) Ngheh hi Lalpa mi, Lalpa ta nih chhinchhiahna a ni (2Tim2:19).


4. RINGTU NUN NGHEH LOH CHHAN:

Nun ngheh loh chhan hi tlang takin Paulan a tarlang lo. Amaherawhchu a zirtirna chik taka zir chianna atangin heng a hnuaia mite hi a chhan lansar an ni tih a hriat theih;

i) Inlaichinna tha lo: Pathian leh mihring inlaichinna tha hi nghehna a ni a, inlaichinna tha lo leh hrisel lo avangin erawh nun a nghet thei lo (Kol2:6-23).

ii) Tisana: Tisa duhzawng chu Pathian dona a ni a. Tisaa awmte chuan Pathian an ti lawm thei lo (Rom8:7-8). Thlarau lam thil chu tisaa zawh rual a nih loh avangin (Gal3:3), Thlarauva tan tawh; tisaa awm leh si hi nun nghet thei lova mi tamtak awm tirtu a ni (1Kor3:3-4; Gal5:17-21).

iii) Khawvel hmangaihna: Khawvel hmangaih leh khawvel thil duhna hi nun nghet lova ringtute siamtu leh boralnaa mite hnuk luttu a ni (Phil3:18-19; 2Tim4:10).

iv) Zirtirna dik lo: Zirtirna dik lo avanga pen bona hi ngheh lohna a ni (Kol2:20-3:4; Gal1:6; 1 Tim1:3-6). 

v) Thlemna: Thlemna hi thutak laka mite hruai pengtu, nun nghet lova mite awm tir theitu a ni (Gal5:7-9).

vi) Hrehawmna leh tuarna: Tupawh Krista Isuaa Pathian ngaihsaka awm tum apiang chuan tihduhdahnate an tuar bawk ang (2Tim3:12) a ti a. Tuar theihna hi Pathian tana nun theihna emaw nun nghehna a ni a. Hrehawmna emaw tuarna emaw hmachhawn tur a awm changa tlawm zel thin, sut luih tum lo, tawn tlang tum lo nun hi a nghet thei lo. 

vii) Inthlahdahna: Inthlahdah lohna hi a hun taka thawh rah min seng tir theitu a ni a, inthlahdahna erawh chhiatna min seng tirtu a ni (Gal6:8-9). Chatuan nunna aia tisaa mi chhiatna miin a seng zawk chuan  nun a ngheh loh vang a ni fo. Inthlahdahna hi a chhan langsar tak a ni.

viii) Rinawmlohna: Phatsan chingte hi mi rinawm lo an ni a (1Tim5:8; Tita1:16). Mi rinawm lo nun chu a nghet thei lo (1Tim5:11-12,15).

ix) Thatchhiatna: Thatchhiatna hi nun nghet lova mite awmtir thintu a ni (1Tim5:13-15).

x) Tisa chakna: Chakna hneh lo, chakna tinrenga hruaibova awm (2Tim3:6-8) te nun a nghet thei lo.


5. RINGTU NUN NGHEHNA TUR:

Ringtu nun nghehna atan Paulan thurawn emaw zirtirna tam tak a pe a, a langsar zual lo tarlang i la;  

i) Lalpaa lawmna: Lalpaa lawmna chu Pathian nena inlaichinna tha avanga awm a ni. Ringtute chakna a ni (Neh8:10). Mi mal nun leh kohhran chak leh ngheh nan a pawimawh hle a, ringtu hmasate fuih nan Paulan a hmang thin (2Kor13:11; Phil4:4).

ii) Rinawmna: Krista rawngbawltu leh Pathian thuruk enkawltu nih tlinna pakhat chu rinawmna a ni (1Kor4:1-2). Chutianga awm thinte chu ringtu nghet leh belhchian dawl tak pawh an ni. Ni hnuhnungah erawh nun nghet lo an la tam dawn a (2Tim3:1-8), chutiang mite zinga nghet taka awm tura fuihna chu rinawmna a ni (2Tim2:2; 3:14-15; 4:5).

iii) Taihmakna: Ringtute zingah dan lo anga awm, zirtirna zawm lo, hna thawk lova tei mai mai thin an awm a, heng mite hi mi nun nghet lo an ni. An zinga awm pawh Paulan a remti lova, an lak atang pawhin  inthiar fihlim turin a ti a. Chutiang mite anga mi dang an awm ve loh nan thatchhe lo turin a zirtir a (2Thess3:6-15). Taihmakna chuan nun a ti nghet a ni.

iv) Thianghlimna: He khawvel dan anga awm hi Paulan rem a ti lo. Pathian khawngaihna avanga - inthawina nung, thianghlim leh Pathian lawmtlaka taksa hlan turin a ti a (Rom12:1-2). Unau hming pu sia; inngaih hmang emaw, mi duham emaw, milem be mi emaw, hau hmang mi emaw, zu ruih hmang mi emaw, hlepru mi emaw pawh pawl lo turin a ti a (1Kor5:9-13). “Pathianin bawlhhlawh turin min ko si lo va, thianghlimah min ko zawk a ni” a ti a. Thianghimna hi ringtu nun nghet zia a nih avangin chutiang anga awm tur chuan mi tin a duh a ni (Rom6:19; 1Thess4:3-8). 

v) Hrehawm tuar leh chhelna:  Hreawm tuar tura rilru lam inpeihna leh chhelna hi ringtu nun nghehna a ni. He tiang lam zirtirna leh infuihna hi Paulan a ngai thutakin a uar hle (Rom5:3-4; 12:12; 15:6; 1Kor9:27; 2Kor6:4; 12:12; 1Thess3:3-4; 2Thess3:5; 2Tim2:3; 3:10-15; 4:5; Tita2:2).

vi) Beih fan fanna, mahni inhnek leh insawizawi: Beih fan fanna emaw, tih hram hramna, mahni inhnek leh, thlarau lam nun sawizawina te hi huang khatah dah a ni. Heng hi nun nghet nei tura pawimawh em em an ni. Paula hian a ngai pawimawh hle a ni (Rom2:7; 8:25; 12:12; 1Kor9:26; Kol4:2; 1Tim4:7).

vii) Thil tha tih: Ringtu nun nghehna leh thil tha tih hi a inzawm tlat a. Miin thil tha emaw dik taka a tih loh chuan a nun a nghet thei lo. Thil tha ti tura zirtirna hi Paula zirtirnaah a pawimawh hle (Gal6:9; Eph2;10; 6:8; 1Thess4:11-12; 2Thess2:9; 2Thess3:11-13; 1Tim2:10; 6:17-19; Tita2:7; 3:1-11). 

viii) Dawhtheihna: Dawhtheihna hi thlarau rah zinga mi a ni (Gal5:22). Mahni leh mi dang nun ngheh theih nan a pawimawh (Eph4:2). Dawhthei tura zirtirna hi Paulan a ngai pawimawh hle a ni (Phil4:5; Kol3:12; 1Tim6:11).

ix) Thuawihna: Thu awih lohna hi Israel fate nun ngheh loh chhan pakhat a ni thin. Ringtute nun a ngheh theih nan Paula hian a fuihin a zirtir nasa hle a ni (2Kor2:9; 10:5-6; Eph6:5-8; Kol3:22; 1Tim2:11; Tita3:1-3).

x) Tawngtaina: Tawngtai tlat nun neih hi nghehna a ni. Mahni ngheh nan a tha a, mi dang ngheh nan a tha bawk. Paulan a ngai pawimawh em em a, tawngtai turin ringtute a fuhin a zirtir nasa hle (Rom12:12; 15:30-32; Eph1:17-21; Phil4:6-7; 1Thess2:11-13; 5:17; 2Tim1:3).


6. KHAWIKHAWMNA:

i) Ringtu nun nghetin a kawh chu; Pathian tana mi rinawm leh tlo, Pathian tana hman leh chhawr tlak, hmasawn leh thanlenna lam pan a ni. Tin, ringtu nun nghet hi Pathian leh mihring inlaichinna thain a siam a ni a. Pathian leh mihring inlaichinna tha lo nun a nghet thei lo.

ii) Ringtu nun nghet a pawimawhna tarlan a ni a. 

iii) Ringtu nun ngheh loh chhan sawm (10); inlaichinna tha lo, tisa-na, khawvel hmangaihna, zirtirna dik lo, thlemna, hrehawmna leh tuarna, inthlahdahna, rinawmlohna, thatchhiatna, tisa chakna leh,

iv) Ringtu nun nghehna tur sawm (10); Lalpaa lawm, rinawmna, taimakna, thianghlimna, hrehawm tuar leh chhelna, beih fan fanna - mahni inhnek leh insawizawi, thil tha tih, dawhtheihna, thu awihna leh, tawngtaina te pawh tarlan a ni.


SAWIHO TUR:

Zofa kristian-te nun a ngheh loh zia tarlangtu kan hriat ang ang sawiho ni se. Tin, kan ringtu nun a nghen theihna tura thil pawimawh kan zirlaibuin a tarlan lohte thawh khawm ni bawk se.


ZIRLAI PUITU:

Pathian ngaihsaka awm: Pathian ngahsaka awmte chu Pathian tana nungte emaw Pathian tana rinawm, nghet leh tlote an ni. 


No comments:

Post a Comment

ZIRLAI 31 NA: RINGTU NUN NGHEHNA

  Bible thu chiar tur :  Galatia5:1-15; Ephesi6:10-18. Thuvawn          :  Inveng ula, rinnaah chuan ding nghet u la, intihuai ula, chak...