Monday 1 May 2023

TLEMTE CHUNGA RINAWM

 

INTERMEDIATE MEET - 2

(MT 25: 21&23; II Kings 5:1-14; Sam 15:1ff)

 

-      Pathian hian mi eng ang nge kan nih tih leh, kan rinawmna fiah turin thil te tham te te kan hmaah a dah thin a (God uses little things to test your integrity).

-          Mi hlawhtling & hruaitu ropui kan tihte hi thil lian tak atanga lo chhuakah kan ngai maithei a. Mahse, an ni lo – harsatna lian tham hian hruaitu tha chu a tarlang tehmeuh a. Mahse, mi hlawhtling & hruaitu tha hi thil lian tak atanga lo chhuak ni lovin, thil te takte atanga lo chhuak an ni.

Kan fa te leh kan naute hian an hmalam hunah hian – hlawhtlinna te, malsawmna te, hmuingilna te, fakna leh chanchin duhawm te hi neiin dawng ngei se tih kan duh avangin he thuchah hi kan thlang a.

Innghahna ber atana kan hman bible thua ‘talent’ hian pawisa eng emaw zat a entirah ngai I la. Talent khat chuan denarii 6000 a hen  a. Denary khat chu patling ni khat hlawh zat nen a inhen a. Chuvangchuan, talent khat hutna hi kan rin ang ngawt chuan a tlem lutuk hran lo a ni.

Hotu 1 in a chhiahhlawh te hnena a sem dan & an tih pun dan chu;

1.      Talent 5 x 5 = 10

2.      Talent 2 x 2 = 4

3.      Talent 1 x 0 = 1

An talent dawn te an hotupa hnena an kir leh hnua  talent 5 & 2 dawngtu chanchin an hotupain a sawi dan chu; Bawih tha leh rinawm, I thi tha e. Tlemte chunga I rinawm a, tam tak chungah ka awm tir ang che; I Pu lawmnaah lut rawh” tih a ni a. Tichuan, talent dawngtu ten positive comment/compliment an dawn chu;

i)                   Bawih tha

ii)                Rinawm

iii)              I ti-tha e

Hei tak mai hi kan naute zawng zawng ‘prospect’ emaw, an chanchin kan hriat zui dan atana ka it sak em em chu a ni.

Pu berin – bawih tha, rinawm, ti-tha…tia a ko hian chhan langsar tak tak pahnih a nei a, chungte chu;

1.       An talent an ti pung a: talent an dawn ang ang kha - an la thutak a, an enliam mai mai lova, talent avanga mawhphurhna thar an kova awmah chuan mi rintlak (mi responsible) nih an tum tlat a ni.

2.   Thil lian leh  te (tham) chungah ‘an rinawmna a danglam chuang lo’ va. Chutihlai chuan ‘tlemte’ chunga an rinawmna khan Pathian a tilawm zual em ni a tih theih.

Hei tak mai hi Post-modern society-a cheng mek ten, a bikin tunlai thangthar ten (k)an mamawh em em; a sawitu tana sawi nuam vak lo; a dawngtu tan lah, thuchah ngaihnawm ni ngai mang lo a ni a.

Amaherawhchu, hei hi kan sawi ngam loh chuan kan fate, thangthar te future / hmalam hun hi a thim tulh tulh dawnin a lang si a. Chuvangchuan hei hi kan fate tan leh, kan naute tan hian a pawimawh em avangin kan thupui pakhatah ka(n) thlang tlat a ni.

He thuchah pawimawh em emna leh, tlemte chunga rinawm hlawkna kan sawi dawn a…:

1.      Pakhatnaah chuan ….Tam tak chunga awmna a ni:

Mi, ‘tlemte’ chunga a rinawm chuan tam tak chungah pawh a rinawm dawn tihna a ni a, thil lian tham emaw mawhphurhna sang tak chelh tur pawhin an rinawm chawk thin a; a tawpah chuan  tam tak chungah an awm nge nge thin tihna a ni.

i)                   Philadelphia khawlai-ah hian hna zawnga vak vak mi pakhat a awm a.

A vah velnaah chuan, company lar tak nei tu Pu Girard tia an koh office hi a lut fuh ta a. Hna a dil chuan company hotupa chuan, “Aw le, hna chu ka pe ang che” a ti a. Tichuan, hna thar nei a lo ni ta. Mahse a hna hmasa ber atana a tuk sak chu mak a ti hle a. Brick tian vun hmun khata awm chu a piah kil sir a, dah khawm that tur a ni.

Chung chu a tih zawh hnu chuan hna thar neitu chuan a Pu hnenah chuan ‘Ka hna ka zo ta, a dawt-ah enge ka tih leh ang?” a tih chuan; A Pu chuan eng danga chhang ta lo chuan, “I brick thiar leh rem that zawng zawng kha a hmun ngaiah dah leh vek rawh” a ti a.  Chutiang chuan chalwh kar khat zet an inchhawr tuk tin ta mai a. Mahse, hna thar neitu chuan a Pu sawi ang apiang chuan a ti zel a. A tawpah chuan a Pu chuan hna thar a pe ta a ni.

Tuk khat chu khawlaiah thil lilam tur a awm a. Mi pakhat, mi hriat chian pawh ni lo hian a chhang huai hle mai a. A tawpah chuan an thil chhan chu a chang ta a. Lilamtuin “Tunge I chhan man pawisa pe ang?” tia zawhna a siam chuan, chu Pa chuan, Pu Girard-an a pe ang, a agent ka ni e” a ti ta a. Company hmingthang tak neitu khan a hnuaia mi thar a chhawr chu a hnaa a rinawm em avang leh a Pu thu a awih em avang chuan a aiawhtu (agent) atan a lo hmang reng tawh kha a lo ni a!

-          Tlemte chunga rinawm hi tamtak chunga awmna a ni.

·         Thing kittu & Mercuria

 

ii)               A tawpa hlawhtlinna leh fak hlawhna a ni:

Talent 5 & 2 dawngtu hnenah khan, ‘tlemte chungah I rinawm a, tam tak chungah ka awm tir ang che; I Pu lawmnaah lut rawh’ tiin duhsakna hlu tak pek an ni a. ‘Pu lawmna’ chu – mi dang lawm zawng mi nihna emaw fak hlawhna tiin a hrilhfiah theih ang a. Tlemte chunga rinawm hi fak hlawhna, chunga mi te, hotute duhsak hlawhna pawh a tih theih a ni.

i)                   Tum khat chu Hudson Tylor-a hi Birmingham kawtthler schoolroom pakhatah thusawi turin sawm an sawm a. Zan a nih bakah ruah a sur avangin a thusawi ngaithla tur an awm loh an hlauthawng hle a. Tylor-a thung chuan, “Kawngkhar vengtu chauh pawhin ka thusawi ngaithla dawn nahse ka kal ngei tur a ni” tiin a kal lui ta tho a. Tichuan rin lawk ang ngeiin mi sawm bawr emaw lekin a thusawi chu an ngaithla ta a ni.

He mi tum hian Thlarau hnathawh a thla tha hle a.  Kum tam tak a ral hnu phei chuan, hemi tuma a thusawi ngaithla zinga a zahve zet chu missionary-ah an inpe a. A then chu an fate missionary lo ni tate an ni a. A bak zawng-te pawh chu 'China Inland Mission' tana thahnemngai em em, sum lama mi thawh hlawk ber ber an lo ni ta a ni.

1 Sam 26:23           : Lalpa chuan mi fel leh rinawm te chu lawman a pe ang.

ii)                William Carey (India): Rawg a bawl tan atanga kum 7-ah ringtu 1 a nei tawk.

Adoniram Judson (Barma): Rawg a bawl tan atanga kum 7-ah ringtu 1 a nei tawk.

·         Missionary hlawhtling leh hming thang ber zinga mi an ni.

 

iii)              Phar Namana (II Kings 5:1-14):

TLEMTE CHUNGAH RINAWM VE RAWH:

Thil lian thama rinawm hi a theih mai lain, ‘tlemte’ chunga rinawm erawh a awlsam lo thin. Mi rinawm takzet-te erawhin chu chu an thei thin a. Pathian tana rinawmna pawh hi mawhphurhna lian tham chelh danah ni lovin; thil lang tham lo, mi hriat tlak loh leh thil ho te te chunga kan rilru put dan leh chu mi kengkawh tura kan thiltih atangin a chiang ber a. Chuvangchuan ‘mawhphurhna te tham leh ho tak tak’ atang hian ‘Pathian tana rinawm’ hi zir a tul hle a ni.

Mother Teresa      :Be faithful in small things because it is in them that your strength lies (Tlemte chungah rinawm rawh, a chhan chu chu miah chuan a ni I chakna a awm ni).

Kan naute; tleirawl & rawl tharte hi zirlai vek in ni a – eng tin nge, eng kawngah nge rinawmna (integrity) hi in lantir ve ang?

i)                   Zirlaia rinawm:

-          Zirnaah: assignment, test & exam (no unfair means), tha tak leh routine pangngai anga in lama lehkha zir hi rinawmna a ni.

-          Tribal scholarship:

Application print out, Aadhaar, Last passed certificate, Admit card, Permanent residential certificate, School/college ID, Bank passbook front page. Heng zawng zawnga kan rinawm theih laiin zirlai ten dawt kan sawi thinna chu INCOME CERTIFICATE-ah a ni (Rs. 2,50,000/- thla tina Rs. 20,000/- la lut phak lo chinin an dil thei).

 

ii)                Mahni chunga rinawm .

Mahni chunga rinawm dan:

Kan rilruin thiam loh min chan tir theihna tawh phawt chu tih loh tawp mai hi mahni chunga rinawm dan awlsam ber a ni (Thawh tlai, thu awih loh, miin min hriatpui atana kan duh loh a ruka tih, inchhung khura kan mawhohrhna tih loh chin, assignment tih loh, lehkha chhiar peih loh, phn a hun lova khawih, etc)

-          Kan rilruin ‘a tha lo’ kan tih zawng zawng laka kan inthiarfihlim hian – chu chu mahni chunga rinawm dan a ni.

1 John 3:21-22          : Duh takte u, kan rilruin thiam loh min chantîr loh chuan Pathian lamah kan huai a ni; 22 Tichuan, a thupêkte kan zawma, a mit hmuha thil lâwmawm kan tih á¹­hin avângin, kan dîl apiang a hnên ata kan hmu zêl á¹­hîn a ni.

A tawpna: (Sam 15:1ff)…Lalpa I puan in-ah chuan tunge lo mikhual ang? I tlang thianghlimah chuan tunge lo awm ang? Dik taka awma, fel taka tia, a rilrua thu tak tak sawi mi chu. A leia mi rel ngai lova, a thian chung pawha thl sual ti ngai lova; a vengte hming pawh sawi chhe ngai lo mi chu…

No comments:

Post a Comment

CHAW THA